Przedawkowanie narkotyków – jak wygląda, pierwsza pomoc

Nie, nie zdarza się tylko tym, którzy biorą często i dużo. Tak, może być bezpośrednim zagrożeniem życia. Przedawkowanie narkotyków może skończyć się śmiercią i wcale nie zdarza się tylko wtedy, gdy świadomie zażywa się coraz więcej substancji psychoaktywnych. Niestety nawet pierwszy raz może być tym ostatnim.

Według National Center for Heath Statistics (NCHS), wskaźnik zgonów spowodowanych przedawkowaniem narkotyków w USA wzrósł o 376 proc. w latach 2001-2021. Najpewniej w związku z pandemią krytyczny był rok 2021 – wówczas po raz pierwszy w historii USA odnotowano ponad 100 tys. zgonów spowodowanych przedawkowaniem.

Kiedyś przedawkowanie narkotyków dotyczyło przede wszystkim heroiny i leków wydawanych na receptę. Gdy kilka lat temu na czarnym rynku pojawił się fentanyl i inne syntetyczne opioidy, wiele się zmieniło. To wyjątkowo niebezpieczne środki, które dramatycznie zwiększyły ryzyko i podatność na śmierć spowodowaną przedawkowaniem. Substancje psychoaktywne o działaniu halucynogennym, takie jak: LSD, meskalina i grzyby halucynogenne silnie oddziałują na centralny układ nerwowy już w bardzo niewielkich ilościach i dlatego łatwo je przedawkować. Ogromnym zagrożeniem są dopalacze. Nigdy nie wiadomo, co dokładnie zawiera dany dopalacz i w jakich ilościach. Pod tą samą nazwą mogą występować zasadniczo różne substancje chemiczne, więc nie da się przewidzieć, co tak naprawdę trafi do organizmu po zażyciu tabletki.

Problem z dawkowaniem „ulicznych” narkotyków

Uliczne narkotyki prawie nigdy nie są czyste, a reakcja organizmu na dany składnik jest nie do przewidzenia. Przedawkowania często związane są z mieszaniem różnych substancji – to najbardziej ryzykowna sytuacja. W praktyce wyglądać to może tak, że tańczysz w euforycznym nastroju na klubowym parkiecie, a już po chwili walczysz o życie, zwijając się w konwulsjach i próbując złapać oddech. Niestety w tym opisie nie ma grama przesady. Jeśli wydaje Ci się, że trzeba by wciągnąć tira kokainy, żeby od tego umrzeć, bardzo się mylisz. Do śmierci z przedawkowania może dojść w wyniku zażycia niefortunnej mieszanki, której ilość wydawała się „okej”. Jeśli więc zażywasz narkotyki, musisz mieć świadomość, że ryzykujesz absolutnie za każdym razem. Musisz też wiedzieć, na jakie objawy u siebie i u osób, z którymi zażywasz, koniecznie trzeba zwracać uwagę i co robić – natychmiast – kiedy się pojawią. Ta wiedza może Tobie lub komuś innemu uratować życie.

Objawy przedawkowania narkotyków – jak to wygląda?

Objawy przedawkowania mogą się bardzo różnić w zależności od narkotyku. Inne będą w przypadku narkotyków pobudzających, inne w przepadku halucynogennych, jeszcze inne mogą wystąpić po opiatach czy benzodiazepinach. Mogą to być m.in.:

• nienormalna wielkość źrenic (rozszerzone, skurczone, niereagujące na światło),
• zlewne poty,
• pobudzenie, drżenia, drgawki,
• zataczanie się lub chwiejny krok (niezborność),
• zaburzenia oddychania – oddech może stać się płytki, ciężki, przyspieszony,
• silna senność, utrata przytomności (śpiączka),
• halucynacje, zachowania urojeniowe lub paranoidalne,
• zachowanie gwałtowne i agresywne.

W przypadku przedawkowania kokainy charakterystyczne jest oszołomienie, a także suchość gardła, ból w obrębie klatki piersiowej i nierówny oddech. Ecstasy po przedawkowaniu mogą powodować hiperwentylację, przegrzanie i utratę przytomności, wyraźne pobudzenie psychoruchowe, silny lęk, który może przerodzić się w napad paniki, a także szczękościsk. Skutkiem przedawkowania opiatów, w tym heroiny, jest ciężki lub nierówny oddech, wyraźne zwężenie źrenic, półprzytomny stan z minimalną reakcją na bodźce, w którym nie da się nawiązać z człowiekiem żadnego kontaktu, charakterystyczna siność warg i skóry, a także śpiączka.

Działaj szybko

Jeśli zaobserwujesz u kogoś podobne objawy po zażyciu narkotyków, wiedz, że nie masz czasu do stracenia. W takiej sytuacji trzeba działać natychmiast! Co może grozić komuś, u kogo występują objawy zatrucia organizmu narkotykami? Przedawkowanie kokainy i amfetaminy grozi tak poważnymi powikłaniami jak zawał serca, krwotok wewnątrzczaszkowy czy niewydolność nerek.  Wiele narkotyków może spowodować zagrażającą życiu zapaść, objawiającą się stanem ostrej niewydolności krążenia połączonym z nagłym spadkiem ciśnienia krwi, powodującym silne osłabienie, często z utratą przytomności. To niebezpieczne także dlatego, że chory może np. udusić się własnymi wymiocinami lub doznać poważnego urazu głowy przy upadku. Jeśli osobie, która ma zapaść narkotykową, nie zostanie w porę udzielona pomoc, grozi to śmiercią.

Przedawkowanie narkotyków i pierwsza pomoc – co MUSISZ zrobić natychmiast?

Najważniejsze jest szybkie wezwanie pomocy medycznej. Interwencja lekarska w jak najkrótszym czasie może dosłownie uratować życie! Pamiętaj, że Twoim obowiązkiem jest w takiej sytuacji wezwanie pogotowia ratunkowego. Wiele osób zażywających narkotyki w takim momencie się waha, w obawie przed kontaktem w policją. Pamiętaj więc, że zawsze możesz wezwać pomoc anonimowo.

Zanim przybędzie pomoc, sprawdź, czy osoba jest przytomna i czy oddycha. Jeżeli tak, trzeba ułożyć ją w pozycji bocznej bezpiecznej, by uniknąć ryzyka zadławienia i nakłaniać do spokojnego, miarowego oddychania. Jeśli oddech jest niewyczuwalny, trzeba niezwłocznie rozpocząć resuscytację krążeniowo-oddechową – to 30 uciśnięć klatki piersiowej i 2 wdechy ratunkowe. RKO trzeba kontynuować do czasu przyjazdu pogotowia. Jeżeli wystąpią drgawki, trzeba zadbać o to, by zabezpieczyć głowę tej osoby, np. podkładając bluzę czy kurtkę.

Nie wolno podawać niczego do picia czy tym bardziej jedzenia, by nie ryzykować zadławieniem. Jeśli w pobliżu zauważysz jakiekolwiek ślady substancji psychoaktywnych, zachowaj je i przekaż ratownikom. Im więcej informacji o tym, co przyjęła osoba, będą mieli, tym skuteczniejsza będzie pomoc. Częstym skutkiem przedawkowania jest silny niepokój, a nawet ataki paniki. W takiej sytuacji trzeba się postarać uspokoić tę osobę i zapewnić ją, że jest bezpieczna i nic jej nie grozi. Jeśli to możliwe, trzeba zabrać ją w ciche i spokojne miejsce.

To nie czas na pouczanie

Interwencja po przedawkowaniu to nie jest moment odpowiedni na wszelkiego typu pouczenia z gatunku „mówiłem ci, że narkotyki są niebezpieczne i kiedyś coś ci się stanie” – nie teraz. Na rozmowy przyjdzie czas wtedy, gdy uda się udzielić pomocy, minie zagrożenie życia i osoba po przedawkowaniu dojdzie do siebie i będzie w stanie racjonalnie myśleć. Wtedy można poruszyć temat zażywania narkotyków i tego, że sytuacja wymknęła się spod kontroli. I zacząć działać. Jeśli sytuacja dotyczy osoby regularnie zażywającej narkotyki, wyjście jest tylko jedno – terapia uzależnień. Czujesz, że problem dotyczy Ciebie albo wiesz, że ma go osoba Ci bliska i chcesz jej pomóc, by do tak tragicznych sytuacji jak przedawkowanie nigdy nie doszło? Zadzwoń do nas. Rozmowa o uzależnieniu i skutecznym leczeniu tej choroby to pierwszy krok do wolności. Jesteśmy po to, by Ci pomóc. Czekamy na Ciebie pod nr tel. 531 432 011.