Zaburzenia odżywiania to niezwykle trudne wyzwanie, które od zmagających się z nimi osób wymaga wiele determinacji. Kwestia dotyczy nie tylko fizycznych aspektów, ale także aspektów psychologicznych, np. kompleksów związanych z zaburzonym obrazem postrzegania własnego ciała. Tego rodzaju zaburzenia i odpowiednia reakcja na ich objawy jest tyle istotna, co trudna w czasach, w których dominują wyidealizowane i nieprawdziwe wzorce związane z kształtowaniem sylwetki. Jakie są najpopularniejsze rodzaje zaburzeń odżywiania? Jak rozpoznawać ich objawy i jak wygląda terapia? Oto kilka kluczowych kwestii, na jakie warto zwrócić uwagę w tym zakresie.
Czym są zaburzenia odżywiania? Jakie są ich rodzaje?
W momencie, gdy dochodzi do chorobowych nieprawidłowości związanych z przyjmowaniem pokarmów, które ma podłoże psychiczne, mowa o zaburzeniach odżywiania. Często związane są one z zaburzonym obrazem własnego ciała połączonym z dążeniem do nadmiernej koncentracji na utracie masy ciała. Osoba zmagająca się z tym problemem nie cierpi zarówno na poziomie psychicznym (m.in. zmagając się z obsesyjno-kompulsywnymi myślami, kompleksami, niską samooceną lub depresją), ale także na poziomie fizycznym. Rodzaje zaburzeń odżywiania mają szerokie spektrum – część z nich wiąże się z nadmiernym spożywaniem pokarmów, cześć natomiast może dotyczyć unikania ich spożywania. Niektóre zaburzenia tego typu wiążą się z obsesyjnym przyjmowaniem produktów nie przeznaczonych do spożycia, inne z kolei mogą dotyczyć nadmiernej kontroli w zakresie jakości wybieranych dań. Warto pamiętać, że choroby takie jak anoreksja czy bulimia mogą wiązać się z niedoborami witamin i innych składników diety kluczowych dla prawidłowego funkcjonowania organizmu. W skrajnych przypadkach, a także w momencie, gdy nie zostanie podjęte ich leczenie, stają się poważnym zagrożeniem dla zdrowia i życia.
Anoreksja
Choroba ta bywa niekiedy określana jako jadłowstręt psychiczny. Wraz z jej rozwojem osoba chorująca na anoreksję unika przyjmowania posiłków, stopniowo doprowadzając organizm do wyniszczenia związanego z brakiem niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania składników spożywczych. Anoreksja nie jest jednak problemem wyłącznie fizycznym – zmagającej się z chorobą osobie towarzyszy zaburzony obraz własnej sylwetki. W efekcie nieprawidłowej percepcji wpada ona w pętlę obsesyjnego odchudzania, podejmując wiele działań mających na celu utratę masy ciała. To groźna choroba, której pierwsze symptomy mogą być trudne do zauważenia w dobie, gdzie kultywowana jest praca nad ciałem, a świadomość konieczności przestrzegania diety jest wysoka. Niestety – nieleczona anoreksja wyniszcza organizm do stopnia, w którym normalne i samodzielne funkcjonowanie przestaje być możliwe, dlatego tak ważna jest odpowiednia reakcja, a w wielu przypadkach – leczenie anoreksji.
Bulimia
Osoby cierpiące na bulimię zmagają się z epizodami kompulsywnego objadania się, które łączą się z momentami poczucia winy, w efekcie których pacjent wywołuje wymioty, mając na celu zwrócenie spożytego pokarmu. To groźna choroba, która także ma podłoże psychiczne. Osoby zmagające się z bulimią nie tylko tracą kontrolę nad ilością spożywanego jedzenia, nadmierna koncentracja na procesie odżywiania staje się pozornym sposobem na kontrolę emocjonalną. Nieleczona choroba sieje spustoszenie w organizmie, zarówno na poziomie fizycznym, jak i psychologicznym. Także prowokowanie wymiotów może prowadzić do nieprawidłowości w zakresie pracy organizmu ma negatywny wpływ na funkcjonowanie układu pokarmowego.
Ortoreksja
Ortoreksja to kolejne zaburzenie odżywiania, które poprzez swój charakter jest trudne do zdiagnozowania. Wiąże się z nadmierną, chorobliwą koncentracją na jakości diety i patologicznej fiksacją na punkcie jedzenia uznawanego powszechnie za „zdrowe”. W dobie rosnącej świadomości w zakresie tego, jak zbilansowana i jakościowa dieta wpływa nasz organizm, trudno jest niektórym osobom uznać ortoreksję za zaburzenie, a pierwsze objawy łatwo przeoczyć, jednak także i ona niesie ze sobą negatywne konsekwencje – to m.in. nieustanny stres lub poczucie winy pojawiające się w momencie „złamania zasad” rządzących prowadzoną dietą, a także ryzyko niedożywienia i niedoborów pokarmowych czy liczne zaburzenia emocjonalne towarzyszące ortoreksji.
Formy terapii i leczenie zaburzeń odżywiania
Zaburzenia odżywiania, wobec których nie zostaną podjęte odpowiednie kroki i rzetelna ocena stanu zdrowia pacjenta, stanowią zagrożenie dla jego zdrowia i życia. W przypadku anoreksji, bulimii, ortoreksji lub podejrzenia ich wystąpienia, warto skorzystać z pomocy oferowanej przez centrum leczenia zaburzeń odżywiania. Specjalistyczny ośrodek leczenia zaburzeń jedzenia będzie w stanie w rzetelny sposób ocenić poziom zaburzenia, a także zarekomenduje chorej osobie oraz jej bliskim odpowiednie kroki. W wielu przypadkach odpowiedzią na potrzeby wyniszczonego przez brak odpowiedniej diety organizmu jest rozpoczęcie terapii zaburzeń odżywiania, której poszczególne etapy dostosowane zostaną indywidualnie.
Ośrodek leczenia zaburzeń odżywiania – co oferuje i jak pomaga?
W zależności od złożoności problemu i stopnia rozwoju zaburzenia, leczenie choroby może przebiegać w różny sposób. W niektórych sytuacjach indywidualnie prowadzona psychoterapia łączy się z terapia rodzinną, ponieważ wsparcie osób bliskich jest jednym z kluczowych aspektów pozwalających pacjentowi wyzdrowieć. W innych rozwiązaniem staje się turnus w ośrodku leczenia zaburzeń, podczas którego pacjent ma szansę na stopniowe regulowanie sposobu odżywiania w oparciu o pomoc doświadczonych specjalistów. Warunkiem pojęcia terapii jest ocena kwalifikacyjna stanu zdrowia osoby zmagającej się z zaburzeniami. Jej wyniki decydują także o tym, jakie metody leczenia zostaną wykorzystane. Terapeuci, w oparciu o wiedzę i doświadczenie, mogą zarekomendować skierowanie pacjenta na turnus terapeutyczny lub rozpocząć indywidualny program terapeutyczny, który na odpowiednim etapie uzupełniony zostanie o terapię grupową czy specjalistyczne zajęcia terapeutyczne. Pobyt w ośrodku to szansa na profesjonalne wsparcie podczas walki z chorobą – z pacjentem pracują najczęściej zarówno terapeuci, jak i internista czy psycholog. W wielu przypadkach nieodłączna jest również pomoc m.in. dietetyka lub lekarza psychiatry.
Empatyczne podejście i zrozumienie zarówno potrzeb, jak i możliwości pacjenta jest szansą na powrót do zdrowia w kontrolowanych i bezpiecznych warunkach. W naszym ośrodku nie tylko dokładamy wszelkich starań aby pomóc osobom cierpiącym na zaburzenia odżywiania, ale także dzielimy się wiedzą w zakresie metod ich leczenia – zapraszamy do kontaktu!