Dopalacze to substancje psychoaktywne, które nie są zaklasyfikowane jako narkotyki. Jednak tak, jak w przypadku tych używek, mają one bardzo silne działanie i wywołują szereg skutków ubocznych. Dlaczego dopalacze są tak niebezpieczne? Dowiedz się więcej na ten temat.
Dopalacze – czym są?
Dopalacze to potoczne określenie pewnej grupy substancji o działaniu psychoaktywnym podobnym do narkotyków, które nie znajdują się na liście środków kontrolowanych przez ustawę o przeciwdziałaniu narkomanii. Ze względu na zakazy antynarkotykowe skład chemiczny dopalaczy ciągle ulega zmianie. Zawierają one takie substancje, jak mefedron, kannabinoidy, katynony i syntetyczne opioidy.
Jeśli jeden ze składników trafi na listę zakazanych – w jego miejsce pojawiają się nowe. Substancje zawarte w dopalaczach są nieprzebadane i niebezpieczne dla naszego zdrowia. Bardzo trudno przewidzieć, jaki będą miały wpływ na organizm.
Podział dopalaczy
Dopalacze, ze względu na ich pochodzenie, można podzielić na trzy grupy:
- środki pochodzenia głownie syntetycznego – zawierają mieszanki różnych substancji o działaniu psychoaktywnym (stymulantów, opioidów, dysocjantów, empatogenów, halucynogenów), występują w postaci proszku lub tabletek,
- substancje pochodzenia głównie roślinnego – zawierają między innymi syntetyczne kannabioidy, są dostępne w postaci kadzidełek lub suszu do palenia,
- środki syntetyczne zawierające konkretną substancję – zawierają jedną substancję, która nie znajduje się na liście tych zakazanych, są najmniej popularne, ponieważ zazwyczaj dopalacze składają się z różnych substancji, w różnych proporcjach.
Jak działają dopalacze?
W zależności od tego, jakie substancje wchodzą w skład dopalaczy, ich działanie na organizm może wyglądać inaczej.
Dopalacze zawierające syntetyczne kannabinomimetyki powodują, że osoba je spożywająca staje się pobudzona psychoruchowo, jest agresywna, przestaje odczuwać głód i pragnienie. Przyjmowanie tych substancji może zaostrzać objawy psychotyczne, a w niektórych przypadkach nawet indukować ukryte choroby psychiczne.
Zawarte w niektórych środkach związki psychostymulujące (m.in. katytony) wywołują pozornie pozytywne odczucia – zmniejszają zmęczenie, poprawiają nastrój, wywołują euforię, ułatwiają komunikację interpersonalną. Powodują jednak także utratę apetytu i bezsenność.
Związki psychodysleptyczne działają podobnie jak substancje halucynogenne – wywołują psychozy. Osoba, która je zażyła, ma zniekształcone zmysły. Pojawiają się u niej złudzenia wzrokowe i słuchowe, takie jak falowanie obrazu, poczucie ożywienia przedmiotów czy „słyszenie” kolorów. Zmysły są wyostrzone, pojawiają się wizje.
Dlaczego dopalacze są tak niebezpieczne?
Dlaczego zażywanie dopalaczy jest tak niebezpieczne? Substancje te mają negatywny wpływ zarówno na zdrowie psychiczne, jak i fizyczne. Wpływają na zmiany w mózgu i jego funkcjonowaniu. Nawet jednorazowe użycie dopalaczy może doprowadzić do poważnych powikłań zdrowotnych.
Niebezpieczeństwo stosowania dopalaczy wiąże się również z faktem, że ich działania nie da się przewidzieć. Wielokrotnie są to preparaty, które nie podlegają kontroli Państwowej Inspekcji Farmaceutycznej. Ze względu na ciągłe zmiany ich składu bardzo trudne jest monitorowanie stopnia ich szkodliwości i potencjału uzależniającego. Zależy on m.in. od danej substancji, wieku osoby spożywającej dopalacze, jej płci, masy ciała i stanu zdrowia.
W zależności od organizmu skutki spożycia dopalaczy mogą obejmować:
- nudności i wymioty,
- biegunkę,
- bóle i zawroty głowy,
- stany lękowe,
- bezsenność,
- drgawki,
- problemy z oddychaniem,
- urojenia i ataki szału,
- wysoką gorączkę i nadmierną potliwość,
- zwiększone poczucie lęku,
- śpiączkę.
Po zatruciu dopalaczami może występować kilka lub kilkanaście z tych objawów jednocześnie. Dlatego udzielenie pomocy medycznej jest w takiej sytuacji bardzo trudne.
Dopalacze groźniejsze niż narkotyki
Głównym celem producentów dopalaczy jest wprowadzenie mylnego przekonania, iż te nie stanowią narkotyków. Niestety stopień ich szkodliwości jest niejednokrotnie zbliżony do tego wywoływanego przez typowe narkotyki, nierzadko prowadząc do uszkodzenia mózgu, zawału mięśnia sercowego, uszkodzenia nerek czy przegrzania organizmu. Znane są również przypadki zgonów.
Pierwsze zażycie klasycznych narkotyków rzadko kończy się śmiercią. Tymczasem w przypadku dopalaczy istnieje realne ryzyko śmierci lub nieodwracalnego uszkodzenia narządów wewnętrznych już po pierwszym użyciu! Wysokość tego ryzyka zależna jest m.in. od składu mieszanki i dawki zawartych w niej substancji psychoaktywnych. Jedna i druga zmienna najczęściej pozostaje niewiadomą, dlatego lekarze często nie wiedzą, jak reagować. To powoduje, że dopalacze są groźniejsze, niż narkotyki.
Uzależnienie od dopalaczy
Dopalacze mogą powodować uzależnienie. Na uzależnienie wskazują takie objawy, jak bardzo silna potrzeba zażycia kolejnej dawki substancji, zaniedbywanie siebie, zarówno fizyczne, jak i psychiczne, odsunięcie na dalszy plan innych sfer życia.
Leczenie przebiega w podobny sposób jak terapia uzależnienia od narkotyków. Pierwszym etapem jest detoksykacja, czyli odtrucie organizmu z niebezpiecznej substancji. W zależności od rodzaju substancji, okresu jej przyjmowania i stadium uzależnienia terapia dobierana jest indywidualnie.
Jeśli problem dotyczy Ciebie lub kogoś z Twojej rodziny i szukacie możliwości leczenia w ośrodku terapii uzależnień, zadzwońcie, porozmawiamy o szczegółach tel. 531 432 011.